Eten met ons kindje is voor ons bijna dagelijks een hoogtepunt. Natuurlijk heeft H ook wel eens geen zin of smijt hij alles door de kamer, maar na alle horrorverhalen over niks willen proeven, blijkt samen eten echt een feestje te zijn. In dit artikel alles over eten met kinderen.
Vooraf moet ik opmerken dat onze H nogal een vlotterik is, op alle gebieden. Met een half jaar had meneer al twee tanden, met negen maanden trok hij zich op aan de salontafel en een maand later zei hij zijn eerste woordjes en liep hij achter de loopkar. Ik wil maar zeggen: wat bij ons kan en werkt, hoeft bij jou nog niet te werken. Eten met je kindje kan er bij jou heel anders uitzien dan ik ons.
Ervaringsdeskundige
Aan de andere kant: ik heb gemerkt dat heel veel jonge ouders, net zoals wijzelf, juist behoefte hebben aan de ervaringen van anderen. Dat biedt mij een stuk meer houvast dan de in steen gehouwen adviezen van het CB en het Voedingscentrum, die bovendien totaal niet aansluiten bij mijn ideeën over eten. Eten is wat ons betreft geen noodzakelijke stop om de benodigde brandstof bij te vullen, maar een cultureel bepaald ritueel, waar je je kindje al van af heel kleins af aan bij kunt betrekken.
Afspraken over eten
Bij eten met je kindje horen wat mij betreft ook regels, of liever nog, afspraken. Heel simpel gezegd: eten doen we liefst aan tafel, maar in elk geval zittend op onze billen – of natuurlijk in de baby-inzet van de kinderstoel. Waar mogelijk met bestek. Er wordt niet met eten of tafelgerei gesmeten, en tussen de gangen door – of erger nog – tijdens de gangen wordt er niet geschreeuwd of rondgerend. Als we uit eten zijn, zijn we beleefd tegen de bedienening. Volgens ons allemaal heel eenvoudig, maar in Nederland niet (meer) vanzelfsprekend. Het belangrijkste blijft natuurlijk het eten zelf: smaken ontdekken en leren waarderen.
Proeven voor de geboorte
Dat proces begint al voor de geboorte van een kindje. Al vanaf 16 weken (!!) zwangerschap krijgt een ongeboren kindje via het vruchtwater de sterk verdunde smaak van wat je eet mee. Na de geboorte beïnvloedt wat je eet, de smaak van de moedermelk. Dat je om die reden bepaalde voedingsmiddelen zou moeten laten staan, is overigens onzin. Zoals mijn lactatiekundige zei: als jij in de zwangerschap gewoon ui, knoflook en rode peper hebt gegeten, kan je kind daar prima tegen. Dat bleek te kloppen, we hebben nooit problemen gehad door ui of knoflook in mijn melk of het eten van H.
Alles proeven
Door je kind voordat het zelf vaste voeding gaat eten, op deze manieren aan allerlei smaken bloot te stellen, leert het die smaken alvast kennen. Daar heb je later absoluut profijt van: H at al met zeven maanden gazpacho met rode peper en rauwe knoflook. Ook het advies om op te passen met ui en knoflook bij kleine kinderen kon bij ons dus in de prullenbak. Let wel: ieder kind is anders, dus als de darmen van jouw kindje gevoeliger zijn, pas dan het eten daaraan aan!
Eerst groente
Geadviseerd wordt om als eerste vaste voeding groentepuree aan te bieden, zodat je kindje went aan andere smaken dan zoet. Dit advies juich ik toe, en dus zijn wij daarmee begonnen toen H op de dag af vier maanden was. Al snel bleek hij dat hij eten geweldig leuk vond en alle gestoomde groente heerlijk vond, dus dat was een makkie. Met zes maanden voegden we fruit, pap, brood en soepstengels aan het menu toe. We gaven hem ook regelmatig stukken voor uit het vuistje, maar die belandden toch vooral op de grond. Ook volgden toen al snel de knijpfruitjes en potjes. Knijpfruitjes vooral voor het gemak, potjes omdat we vinden dat hij ook dat moet leren eten.
Koken voor je baby
In de beginfase maakte ik vooral gestoomde groenten. Nog makkelijker is om groenten in een klein laagje water te koken, zodat ze voor een deel stomen. Dat gaat sneller dan stomen, zonder dat er voedingsstoffen verloren gaan in een pan water. In de magnetron werk net zo goed.
Samen in de keuken
Extra gezellig vinden wij het om de kinderstoel in de keuken te zetten. H een pollepel en/of iets te eten in een knuistje en koken maar. Handig en veilig omdat we hem kunnen zien en hij zo niet bij pannen of messen kan. Veel veiliger bovendien dan een draagzak. Je moet er immers niet aan denken dat de vlam in de pan slaat terwijl je kindje op je buik hangt. Gezellig omdat hij anders tóch wel achter ons aan kruipt omdat hij bij ons wil zijn. Bovendien vindt hij de geluiden en kleuren in de pannen en de oven reuze interessant.
Naarmate hij groter werd, werd samen in de keuken zijn steeds meer helpen. Op een keukentrapje stukje broccoli of spruitjes op een bakplaat gooien, is altijd feest, net als samen cake, pizza of koekjes bakken. En wat ze zelf gemaakt hebben, eten kinderen doorgaans met extra smaak op.
Eetpatroon baby
De eerste paar maanden was de vaste voeding echt bijvoeding, kleine hapjes om te proeven naast de melkvoedingen. Langzaamaan kwam hier een vast ritme in, ook met hulp van de crèche. Van een eetlepel gestoomde groentepuree per dag met vier maanden, gingen we in een half jaar tijd naar vijf vaste eetmomenten met volwaardige maaltijden en tussendoortjes. Hoe we dat precies hebben gedaan, lees je in dit artikel.
Echt eten met kinderen: met de pot mee
De warme maaltijden gingen ook steeds meer op die van ons lijken. Steeds vaker at H hetzelfde als wij, waarbij wij er nog zout overheen gooiden. Peper en andere smaakmakers kreeg hij vrijwel vanaf het begin gewoon hetzelfde als wij.
Zo was hij dan ook met tien maanden al dol op mijn toch behoorlijk pittige pindasaus, at hij vrolijk stamppot met rode peper erdoor, maakte ik voor op zijn brood zelf hummus met harissa erin en vond hij Indiase curry’s heerlijk. Door het verstrijken van de seizoenen, proefde H ook steeds weer andere groenten. Zo bleek hij in de herfst (hij is in december geboren) dat hij pompoen heerlijk vond. Spruitjes waren een megahit: hij knabbelde ze zo uit het vuistje op. Ook het advies om kool in het eerste jaar te mijden kon daarmee voor ons naar het rijk der fabelen trouwens. Meer over die laatste maanden van het eerste jaar staat hier.
Geen zout
Wel belangrijk: als je dus kookt om je baby mee te laten eten, pas dan op met zout. Natuurlijk, in brood en crackers zit ook een beetje zout, dus de niertjes zullen het echt niet meteen begeven. Maar voeg pas zout aan de pan toe als je de portie voor je kindje hebt opgeschept, en gebruik alleen zelfgemaakte, ongezouten bouillon. Ook als je kindje eenmaal ouder dan een jaar is, is het belangrijk om matig te zijn met zout. Eten met kinderen is dus ook gezond voor jezelf, want aan minder zout wen je snel en dan ben je zelf ook gezonder bezig.
Wel suiker
Veel ouders zijn ook heel voorzichtig (lees: op het neurotische af) met toegevoegde suiker. Natuurlijk is toegevoegde suiker niet goed voor je. Maar laten we wel wezen: in (opvolg)babymelk zit gigantisch veel suiker. Ter illustratie, het hoofdingrediënt van Nutrilon 2 is lactose – melksuiker (6,1 gram per 100 ml). Ook fruit is een suikerbommetje.
Dat is maar goed ook. Je kindje heeft suiker en andere koolhydraten nodig om te groeien, spelen en leren. Ik zie suiker dan ook niet als een bedreiging is voor de gezondheid van mijn kind. Dus mag H ook eten met suiker proeven. Soms een halve babyliga, als wij iets lekkers bij de thee eten. Een poffertje op de kermis op 3 oktober. Pancakes bij het ontbijt – nog zonder maple syrup, maar met wat suiker in het beslag. Taart, toen hij één werd.
En inmiddels bakken we samen cake en koekjes, gaan we koffie drinken met een taartje erbij en eet hij ijsjes. We leggen hem uit dat hij van dingen als hummus, pindakaas, pasta etc groot en sterk wordt, en dat we zoete dingen minder vaak eten omdat we daar minder groot en sterk van worden. We eten ze wel omdat ze zo lekker zijn.
Wat drinkt een baby?
Ons suikerbeleid heeft wel een keiharde grens: hij krijgt écht alleen (opvolg)melk, thee en water te drinken. Ook nu hij drie is. Limonade en sap krijgt hij écht niet. Ook niet op feestjes en ook niet op zijn verjaardag. Vloeibare suiker naar binnen gieten is echt uit den boze. En zolang H nog niet weet dat het bestaat, mist hij het ook niet. Voor hem is opgeschuimde melk een feestelijk drankje, net als water met bubbels. Voorlopig geen reden om hem zoete drankjes voor te zetten dus.
Broodbeleg voor je baby
Zoet beleg hebben we zo lang mogelijk uitgesteld. Inmiddels eet H regelmatig appelstroop en af en toe nutella op brood. Veel soorten hartig beleg krijgt hij niet, want dat vind ik veel te zout. Hummus (zelfgemaakt of met weinig zout), ongezouten roomboter, pindakaas zonder zout of geprakte avocado, dat is het wel. En dan niet te dik, want hij eet zijn brood zelf, soms met een vorkje, maar vooral met zijn handjes.
Meer lezen over eten met kinderen
Natuurlijk komt dit artikel niet uit de lucht vallen. Tijdens de zwangerschap was ik heel sceptisch over de informatie van het Voedingscentrum voor zwangeren. Ook de info van het CB over voeding (gatver, halvarine) neem ik met een flinke korrel zout. Ik heb dan ook niet stapel kookboeken voor kleintjes in huis. Ik heb vooral veel aan Mag ik nog een hapje en Opperdepop. Met name de schema’s, maar ik gebruik ook de recepten als bron na inspiratie.
Disclaimer
Ten slotte een disclaimer: ik ben geen kinderarts, diëtist of geschoold op het gebied van voeding (voor kinderen). Daarentegen ben ik wél van jongs af aan een fanatieke kok en goede eter. Bovendien ben ik sinds 2016 moeder. Alles wat ik schrijf over eten voor en met kinderen, schrijf ik vanuit die achtergrond. Waar nodig en mogelijk is dit wetenschappelijk onderbouwd. Verder is dit echter puur wat wij onze zoon te eten geven, en hoe wij zijn eetpatroon hebben uitgebouwd. Niet meer, niet minder. Voor alles at met eten met je kindje te maken heeft, geldt: jij kent je kindje het beste, dus ga af op jouw gevoel!
Ben je bang dat je kindje allergisch is? Lees dan dit artikel over (erfelijke) allergie en hoe wij onder begeleiding hebben onderzocht of H allergisch is.
